VolleyStation daje nam możliwość pisania meczu tak jak nam się to podoba. Co to znaczy? Czy to znaczy że mogę umieszczać dowolne informacje w ataku? W teorii tak, ogranicza nas tylko wyobraźnia. W statystyce warto mieć otwarty umysł na nowe lepsze metody analizy. Dzisiaj omówimy najczęściej stosowane systemy pisania ataku w meczu. Temat analizy ataku jest o tyle ciekawy, że w poprzednim sezonie wzbudził między nami sporo dyskusji i wspólne przerobienie go zaowocowało stworzeniem autorskiego arkusza analizującego ten element. Ale zacznijmy od początku….

Jak wygląda kod ataku?

Do zobrazowania podstawowego kodu ataku w programie VS użyjemy przykładu:

*01X55#

* – drużyna gospodarzy (w przypadku drużyny gości zamiast “*” napisalibyśmy “a” od angielskiego “away”)

01 – numer zawodnika

X5- kod kombinacji ataku (przejdziemy do tego niżej)

5- strefa końcowa ataku (miejsce gdzie skierowany jest atak)

# – efekt ataku 

Kombinacje ataków

Kombinacje ataków często przysparzają początkującym statystykom problem w stylu “Dlaczego atak ze strefy 4 jest opisany cyfrą 5…”. jednak po pewnym czasie staje się to elementem podstawowej wiedzy każdego statystyka. Aby dobrze zobrazować istotę kombinacji oprócz krótkiego opisu pozwolimy sobie dodać materiał wideo dla każdej z opisanych przez nas kombinacji. 

Budowa kodu kombinacji dla ataków przyjmujących oraz atakujących

Kod kombinacji składa się z dwóch liter dla przykładu opiszmy kombinacje:

X5

X- “Szybkość piłki”, lub bardziej precyzyjnie parabola lotu piłki od wystawiającego

5- Typ ataku ze względu na miejsce wykonania na siatce

Parabola lotu piłki

W statystyce możemy wyróżnić 3 główne “parabole” wykorzystywane do kombinacji ataku jeśli chodzi o skrzydła, są to:

C – Piłka normalna “Super”

V – Piłka wysoka “High ball”

X– Piłka szybka “Quick”

Podczas pisania powyższego punktu zastanawialiśmy się czy warto rozpisywać te typy bardziej szczegółowo jednak doszliśmy do wniosku, że nazwy są wystarczająco czytelne, zatem nie będziemy dodatkowo ich opisywać. Dodamy jedynie, że piłka Quick ma najbardziej spłaszczoną parabolę lotu piłki, zaś “High ball” – o najwyższym punkcie maksymalnej wysokości paraboli.

Typ ataku ze względu na miejsce wykonania na siatce

Jeśli chodzi o typu ataków ze względu na miejsce wykonania ich na siatce mamy tutaj więcej typów, są to:

5 – Atak lewoskrzydłowego z 4 strefy

6 – Atak prawoskrzydłowego z 2 strefy

8 – Atak prawoskrzydłowego z 1 strefy (w statystyce ze strefy 9)

9 – Atak lewoskrzydłowego z 4 strefy zbiegającego do środka boiska (oznacza to że   zawodnik nie atakuje na lewym skrzydle przy antence, tylko około 1-2 metra od lewej antenki do środka boiska)

P – Atak ze strefy 6 (w statystyce ze strefy 8)

0 – Atak ze strefy 5 (w statystyce ze strefy 7)

Omówieniem ataku ze strefy 3, wykonywanego przez środkowych zajmiemy w osobnym artykule.

Poniżej przedstawiamy krótki spis poszczególnych ataków z wideo:

X5 – piłka szybka na lewe skrzydło

V5 – piłka wysoka na lewe skrzydło

X6 – piłka szybka na prawe skrzydło

V6 – piłka wysoka na prawe skrzydło

X8 – piłka szybka do pierwszej strefy (prawa strona, druga linia)

XP – piłka szybka do 8 strefy (druga linia, środek boiska)

Efekty ataku

By być precyzyjnym musimy również wspomnieć o efektach ataku. W statystyce rozróżniamy:

#  Atak skończony

+  Atak obroniony, po którym drużyna przeciwna mogła tylko przebić piłkę na naszą stronę

!   Atak nabity na blok, piłka jest nadal po naszej stronie

/   Atak zablokowany

–   Atak obroniony, po którym przeciwnik mógł wyprowadzić kontrę

=  Błąd ataku (piłka wylądowała na aucie lub w siatce)

Metody opisywania ataku

Dość długi wstęp, który musieliśmy zamieścić aby wszystko było jasne, wykorzystamy do opisania głównego tematu dzisiejszego wpisu. Poniżej przedstawimy, znane przez nas metody oceny ataku.

Podstawowa metoda stref

W tej metodzie wykorzystujemy kod w tej samej postaci co przedstawiliśmy na początku. Jest to podstawowa forma opisywania ataku, wiele statystyków zaczynało opisywać atak w tej formie. Kod ataku wygląda następująco:

*01X55#

Metoda stref i podstref

Strefy i podstrefy

Opisujemy dokładniej gdzie skierowany był atak. Jeśli w poprzedniej metodzie wykorzystywaliśmy same strefy, w tym przypadku dodajemy korzystanie z podstref. Podstrefy dodajemy za strefą końcową ataku. W opisywanym przykładzie atak do strefy 5D w kodzie wyglądać będzie:

*01X55D#

Metoda map ciepła

Mapy ciepła powstają już po meczu. W trakcie poprawiania naszego zapisu meczu dorysowujemy strzałki. Początek strzałki zaznacza nam się automatycznie na podstawie kodu, czyli strefy początkowej jaką wpisaliśmy w kod, albo kombinacji ataku, którą oznaczyliśmy to zagranie. Koniec zaznaczamy sami na podstawie tego co zobaczyliśmy w zapisie wideo. Po narysowaniu takiej strzałki w kodzie automatycznie wpisuje się końcowa strefa i podstrefa wykonanego ataku. Warto zauważyć, że jest możliwość oznaczania tych kierunków, czyli rysowania naszych strzałek podczas pisania meczu “na żywo”, wymaga to jednak bardzo dużej wprawy i koncentracji. Jest to trudne, jednak jak wiadomo – praktyka czyni mistrza 😉

Nad mapą znajdują się takie informacje jak ilość wykonanych zagrań, skuteczność, czyli ilość ataków, które zakończyły się punktem, efektywność ataku, liczona jako 

(ilość ataków – ilość błędów – ilość ataków zablokowanych)/(wszystkie ataki zawodnika). 

Ponadto jest informacja o procentowej ilości ataków, które zostały zablokowane oraz zepsute.

Krótka analiza przedstawionych  powyżej kombinacji

Najwyższą efektywnością ataku zespoły uzyskują z szybkich piłek na prawym i lewym skrzydle, co nie jest żadnym zaskoczeniem. Ciekawe może być to, że wśród kadetów wysoka piłka z pipe’a ma zdecydowanie ujemną efektywność. Wśród kadetek też jest ona ujemna, ale jednak nie aż tak znacząco. Juniorzy uzyskują zdecydowanie najwyższą efektywność w większości kombinacji, szczególnie w przypadku piłek szybkich w pierwszej linii. Sporą przewagę mają również przy szybkich piłkach granych z szóstej strefy, ale już przy piłce wysokiej granej z pipe to juniorki wiodą prym. Natomiast już w ataku z drugiej linii z pierwszej strefy korzyść przynosi jedynie chłopakom zarówno w przypadku juniora jak i kadeta. Natomiast w przypadku highballa z prawej strony w pierwszej linii, gdzie atak jest wykonywany przez zawodnika grającego na pozycji atakującego (poza pierwszym ustawieniem w przyjęciu) zdecydowanie najwyższą efektywność uzyskują juniorzy młodsi. 

W każdej kategorii wiekowej najwięcej piłek kierowanych jest na lewe skrzydło, skąd atakują zawodnicy przyjmujący. Ilość piłek tam kierowanych waha się od 54% do 61%. Podczas gdy u chłopaków przewagę stanowią piłki szybkie, u dziewczyn niewiele ponad połowę piłek stanowią highballe. Na prawe skrzydło trafia między 30% a 40% piłek, z czego większość do pierwszej linii (od 20% do 26%) i większość z nich są to piłki szybkie. Niewielki udział mają piłki grane na pipe, w zdecydowanej większości są one szybkie.